Hội Thánh sẽ làm chứng về Chúa thế nào trong những điều kiệu cụ thể của xã hội Việt Nam lúc này một cách sống động và có hiệu quả? Đó là câu hỏi nên đặt ra. Đại Lễ 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội đã qua rồi, Đại Hội các Giám Mục Việt Nam cũng đã kết thúc. Hội Thánh Việt Nam, dù muốn dù không, sẽ chịu ảnh hưởng bởi Đại Lễ và Đại Hội.

Đại Lễ cho thấy chỗ đứng của Hội Thánh Công giáo trong lịch sử Đất Nước hôm nay là khiêm tốn.

Đại Hội cho thấy nhiều chọn lựa của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam là dè dặt.

Hội Thánh sẽ làm chứng về Chúa thế nào trong những điều kiệu cụ thể của xã hội Việt Nam lúc này một cách sống động và có hiệu quả? Đó là câu hỏi nên đặt ra. Dưới đây là một suy tư xin mạo muội đóng góp.

1/ Những dấu chỉ nên cân nhắc

Trước hết, Hội Thánh chúng ta nên tỉnh táo khôn ngoan trong việc chọn lựa những dấu chỉ về Hội Thánh địa phương chúng ta. Thí dụ:

Trình bày những hình ảnh các cơ sở tôn giáo huy hoàng tráng lệ có thể thu hút được một số người. Nhưng cũng dễ trở thành lỗi thời, khi những cơ sở như thế chỉ được nhìn như những công trình xây dựng khác. Nhất là khi những cơ sở tôn giáo đó lại thiếu những nét có sức gây được bầu khí linh thiêng và thiếu tiềm năng giáo dục.

Trình bày các biểu dương rầm rộhoành tráng có thể gây phấn chấn cho một số người. Nhưng cũng dễ trở thành mờ nhạt trong một xã hội đang có quá nhiều lễ hội. Nhất là khi những biểu dương ấy lại thiếu chiều sâu về đức tin, mà chỉ nặng về phô trương dễ bị lợi dụng.

Trình bày những thống kê với các con số về phát triển đạo có thể giúp hãnh diện và tự hào cho một số cá nhân và cộng đoàn. Nhưng cũng dễ trở thành hình thức thiếu chất lượng. Nhất là khi con người ta hiện nay đang bắt đầu chán ngấy với lối kể lể thành tích.

Trình bày một Hội Thánh tự vệ, phải đối phó với nhiều bắt bớ truy lùng, có thể giới thiệu sự kiên cường của nhiều người có đạo. Nhưng cũng dễ trở thành những câu hỏi gợi nên nhiều trả lời bất lợi. Nhất là khi xã hội gồm phần đông là không công giáo, và lịch sử đạo ta vẫn lấn cấn với nhiều vấn đề chính trị phức tạp.

Hình ảnh là một ngôn ngữ. Hình ảnh là dấu chỉ. Ngôn ngữ dấu chỉ, nếu được chọn lựa đúng, sẽ giúp rất nhiều cho việc loan báo Tin Mừng. Với mục đích đó, chúng ta nên chọn những hình ảnh nào có giá trị như một dấu chỉ sống động về Tin Mừng Đức Kitô.

2/ Những dấu chỉ nên chọn

Thiết tưởng hình ảnh như thế sẽ chính là đời sống của mỗi người chúng ta. Đời sống thường nhưng mà sâu.

Đời sống thường là đời sống thường ngày. Mỗi người có một đời sống thường riêng của mình, tại gia đình, trong xã hội, nơi những lãnh vực khác nhau, với những hoàn cảnh riêng.

Trong cuộc đời thường ấy, chúng ta sống đức tin một cách sâu xa. Sâu xa được hiểu trước hết ở sự chúng ta kết hợp mật thiết với Chúa Giêsu. Chúng ta hiệp thông với tình yêu của Người, sự thương khó của Người và sự phục sinh của Người. Đức Kitô trở thành sức sống của ta.

Với sức sống tình yêu của Đức Kitô trong mình, chúng ta dấn thân phục vụ con người. Phục vụ như Đức Kitô. Nghĩa là phục vụ như người đầy tớ, đầy hiền lành, khiêm tốn, yêu thương. Phục vụ của chúng ta lúc đó luôn hướng về sự hiến thân của Đức Kitô trên thánh giá. Để rồi, sự hiến thân của chúng ta cũng là một dâng hiến trọn vẹn của tình yêu.

Sự phục vụ như thế là một chiến đấu cam go, vừa làm việc lành, vừa đẩy lùi sự ác. Nhưng có Chúa ban sức mạnh cho chúng ta. Sức mạnh ấy là một kho tàng vô giá. "Nhưng kho tàng ấy, chúng tôi lại chứa đựng trong những bình sành, để chứng tỏ quyền năng phi thường phát xuất từ Thiên Chúa, chứ không phải từ chúng tôi" (2 Cr 4,7).

Cuộc phấn đấu sẽ rất cam go, đến nỗi, chúng ta có thể nói như thánh Phaolô: "Chúng tôi luôn mang nơi thân xác mình cuộc thương khó của Đức Giêsu, để sự sống của Đức Giêsu cũng được biểu lộ nơi thân mình chúng tôi" (2 Cr 4,11).

Như vậy, chính bản thân chúng ta sẽ là dấu chỉ của sự sống Đức Kitô, của tình yêu Đức Kitô.

Sự sống ấy, tình yêu ấy có sức cứu độ. Nó phát xuất từ cuộc thương khó của Đức Kitô trong ta. Như thể từ bóng tối đã phát sinh ra ánh sáng, từ thất vọng lại mọc lên hy vọng, từ sự chết lại chỗi dậy sự phục sinh.

Khi chúng ta sống thường ngày một cách sâu như vậy, mỗi người chúng ta sẽ trở thành dấu chỉ và hình ảnh đích thực của Tin Mừng. Hơn nữa, chúng ta sẽ là những bức thư của Chúa gởi cho những người sống bên cạnh chúng ta. Thánh Phaolô viết: "Rõ ràng anh em là bức thư của Đức Kitô được giao cho chúng tôi chăm sóc, không phải viết bằng mực đen, nhưng bằng Thần Khí của Thiên Chúa hằng sống, không phải ghi trên những tấm bia bằng đá, nhưng trên những tấm bia bằng thịt, tức là lòng người" (2 Cr 3,3).

Những tấm bia linh thiêng đó chính là men là muối giữa đời (x. Mt 5,13-14), như lời Chúa Giêsu đã dạy.

3/ Nhìn vào những dấu chỉ trong lịch sử Hội Thánh Việt Nam

Lịch sử Hội Thánh Việt Nam không thiếu những chứng nhân như thế. Họ là men, là muối, là bức thư chứa đựng tình yêu cứu độ. Họ rất sống động và linh động.

Họ có mặt ở khắp nơi trong mọi tầng lớp xã hội. Hiện diện của họ thường là âm thầm, nhưng toả sáng niềm hy vọng. Họ không kết tụ thành những khối mang đồng phục, nhưng họ thích sống và làm việc như những chứng nhân tự do và tích cực hiện diện. Sức mạnh nơi họ là từ nội tâm kết hợp với Chúa, theo gương Đức Mẹ Maria.

Họ được nhìn như những dấu chỉ của hướng đi cuộc đời. Ảnh hưởng của những chứng nhân tình yêu là rất lớn, cả trong Đạo ngoài Đời, nhất là trong việc đổi mới lòng người.

Họ sống nhờ bác ái của Đức Kitô. Chính nhờ bác ái của Đức Kitô, họ đang làm cho Hội Thánh nên trẻ trung. Trong đó mọi thành phần Hội Thánh được gắn kết với nhau bằng những tương quan huynh đệ chân thành. Cũng chính nhờ thế, Hội Thánh mở lối về cõi Trời hạnh phúc, êm đềm như một tình thương dịu dàng giữa xã hội hôm nay.

Không gì có thể thay thế được họ trong sứ vụ làm chứng cho Chúa tình yêu tại Việt Nam hôm nay. Hơn thế, họ sẽ tăng lên, về lượng và về phẩm. Được Chúa sai đi, họ hân hoan đồng hành với dân tộc, nhất là với những người nghèo khổ, yếu đuối. Đó là điều thiết tưởng phải nói lên sau Đại Lễ và Đại Hội.

+ Gm. Gioan B. Bùi Tuần