Để có ý niệm về Miền Đông Hoa Kì và những hoạt động của Miền trong tổ chức Liên Đoàn Công Giáo Việt Nam tại Mĩ, thì những dòng sau đây sẽ giúp trả lời phần nào.

Tám miền trong Liên Đoàn Công Giáo Việt Nam tại Hoa Kì 1980-2019

Hệ thống tổ chức Liên Đoàn Công Giáo Việt Nam tại Hoa Kì theo nghị quyết của Đại Hội các đại biểu Công Giáo Việt Nam tại Hoa Kì 26 Tháng 7, 1980 tại St Patrick’s College, California được chia thành 8 miền. Một trong 8 miền đó được gọi là Miền Trung Đông Hoa Kì gồm các tiểu bang: Delaware, Maryland, Pennsylvania, Virginia, West Virginia, Washington DC.

Mười hai miền trong Liên Đoàn Công Giáo Việt Nam tại Hoa Kì 2019-

Theo quyết định của  Đại Hội Linh Mục Việt Nam – Hành trình Emmaus VIII được tổ chức từ 14 tới 17 tháng 10, 2019 tại Trung Tâm Công Giáo Việt Nam, và Nhà thờ Chính tòa Christ Cathedral thuộc giáo phận Orange, California, một số miền đã được chia lại vì quá rộng lớn.

Do đó, hệ thống tổ chức Liên Đoàn Công Giáo Việt nam tại Hoa Kì được chia lại thành 12 miền như sau:

1. Miền Đông Bắc: Connecticut, Maine, Massachusetts, New Hampshire, New Jersey, New York, Rhode Island, Vermont. (CT= Chủ Tịch: Lm. Trần Đức Luke)
2. Miền Đông: Delaware, Maryland, Pennsylvania, Virginia, West Virginia, Washington DC. (CT: Lm. Trịnh Minh Quân)
3. Miền Đông Nam: Florida, Georgia, North Carolina, Puerto Rico, South Carolina, Tennessee. (CT: ?)
4. Miền Trung Nam: Alabama, Arkansas, Louisiana, Mississippi. (CT: ?)
5. Miền Trung: Kansas, Missouri, Oklahoma. (CT: ?)
6. Miền Trung Tây: Colorado, Montana, Nebraska, Utah, Wyoming. (CT: ?)
7. Miền Nam: New Mexico, Texas. (CT: Lm. Nguyễn Ngọc Thụ)
8. Miền Tây Nam: Arizona, South California, Guam. (CT: Đức Ông Phạm Quốc Tuấn)
9. Miền Tây: North California, Hawaii, Nevada. (CT: Lm. Phan Thế Lực)
10. Miền Tây Bắc: Alaska, Idaho, Oregon, Washington. (CT: Lm. Đào Xuân Thành)
11. Miền Trung Bắc: Iowa, Minnesota, North Dakota, South Dakota. (CT: ?)
12. Miền Bắc: Illinois, Indiana, Kentucky, Michigan, Ohio, Wisconsin. (CT: Lm. Nguyễn Hùng    Phi).

 Ban chấp hành Liên Đoàn Công Giáo Việt Nam tại Hoa Kì gồm 12 Miền nhiệm kì 10/2019 đến 10/2023 được liệt kê như sau: Lm Nguyễn Thanh Châu, Chủ Tịch; Lm Trần Quốc Tuấn, Phó Chủ Tịch; Lm Phạm Hữu Tâm, Tổng Thư Kí; Ông Nguyễn Thế Tuấn, Tổng Thủ Quỹ; Ông Đặng Văn Kiếm, Thư Kí.

 Điều nên lưu ý là Miền Trung Đông Hoa Kì trước đây gồm 5 tiểu bang và Thủ Đô Hoa Thịnh Đốn mà khi đổi tên lại thành Miền Đông Hoa Kì cũng gồm 5 tiểu bang và Thủ Đô Hoa Thịnh Đốn, thì không chỉnh vì khi nói đến Miền Đông Hoa kì thì người ta hiểu là nhiều tiểu bang hơn là năm tiểu bang và thủ đô; hoặc khi nói bờ Đông Hoa Kì, người ta cũng hiểu nhiều tiểu bang hơn là chỉ có năm tiểu bang và thủ đô. Tuy nhiên vì Liên Đoàn Công Giáo Việt Nam đã đổi tên Miền như vậy thì Miền và các Miền cũng hiểu với nhau theo như vậy thôi.

 Ngày hành hương Miền là hoạt động chính của Miền Đông Hoa Kì

Tháp núi hành hương Đức Mẹ Lộ Đức

 Sinh hoạt chính của Miền Trung Đông Hoa Kì, rồi đến Miền Đông Hoa Kì là ngày hành hương Miền vào Thứ Bảy dịp Lễ Labor Day (Lễ Lao Động) vào cuối tuần Lễ đầu Tháng 9.

 Ngày hành hương đầu tiên của Miền đã được tổ chức vào năm 1980. Trong thời gian trung tâm Núi Đức Mẹ Lộ Đức xây dựng nhà tiếp tân đón khách vào năm 2013-2014, thì Miền tổ chức hành hương tại The National Shrine of Elizabeth Ann Seton, Emmitsburg, MD. Hai địa danh này chỉ cách nhau có 10 phút lái xe nên có thể coi là một. Vào thời Đại dịch Covid-19 Miền phải huỷ bỏ hành hương năm  2020 và 2021. Như vậy buổi hành hương Miền năm 2023 là lần thứ 40 Miền đã tổ chức hành hương tại đây.

 Địa  điểm hành hương Miền ở Núi Đức Mẹ Lộ Đức, Emmitsburg, MD được coi là trung độ cho 21 tổ chức công giáo hoặc là giáo xứ, giáo đoàn và cộng đoàn Việt Nam trong 8 giáo phận là Tổng Giáo Phận Washington (DC), Tổng Giáo Phận Baltimore (MD), Tổng Giáo Phận Philadelphia (PA), Giáo Phận Harrisburg (PA), Giáo Phận Allentown (PA), Giáo Phận Pittstburgh (PA), Giáo phận Arlington (VA), Giáo Phận Richmond (VA), trong 5 tiểu bang và Thủ Đô Hoa Thịn Đốn.

 Tưởng cũng nên biết Miền Đông Hoa Kì gồm cả Giáo Phận Altoona-Johnson (PA), Giáo Phận Erie (PA), Giáo Phận Greensburg (PA), Giáo Phận Scranton (PA), Giáo Phận Wilmington (DE) và Giáo Phận Wheeling-Charleston (WV). Chắc cũng phải có người Công Giáo Việt Nam định cư trong những giáo phận này, nhưng không nghe biết có cộng đoàn công giáo nào được thành lập. Vậy ai biết có gia đình công giáo Việt Nam nào trong sáu giáo phận trên thì nên cho họ biết là họ thuộc Miền Đông Hoa Kì và cho họ biết về ngày hành hương của Miền vào Thứ Bảy dịp lễ Lao Động.

 Tưởng cũng nên biết lần hai là Giáo Phận Wilmington (DE) hiện tại mới có lễ Việt Nam mỗi tháng một lần ở Nhà Thờ Holy Name of Jesus, Pocomoke (MD) từ năm 2021 vì phần đất Maryland ở đây là Pocomoke thuộc Giáo Phận Wilmington, Delaware. Còn Giáo Phận Richmond (VA) có thêm Cộng Đoàn Thánh Gia được thành lập Tháng 10, 2021, cũng mới có lễ Việt Nam ở Nhà Thờ St Peter ở Onley, Virginia. Tháng nào có lễ Việt Nam ở Nhà thờ Holy Name of Jesus ở Pocomoke, Maryland thì giáo dân Việt Nam đi lễ Nhà Thờ St Peter ở Onley, Virginia lên dự. Tháng nào có lễ Việt Nam ở Nhà thờ St Peter, Onley, Virginia thì giáo dân đi lễ Nhà thờ Holy Name of Jesus, ở Pocomoke, Maryland xuống dự. Hi vọng năm nào đó họ sẽ đến hành hương với Miền Đông Hoa Kì.

 Tưởng cũng nên biết lần ba là chương trình ngày hành hương từ năm 1980 đến nay vẫn không có gì thay đổi đáng kể về giờ giấc cũng như lịch trình trong ngày hành hương như sau:

 Chương Trình hành hương Miền từ 1980 đến nay 2023:

 - 9g00  sáng: thăm viếng Nơi Hành Hương

-10g00 sáng: Ban tổ chức bố trí và phối hợp công tác.

-11g00 sáng: Giải tội trong và ngoài nhà nguyện.

-12g00 trưa: Giáo dân tập họp tại Đài Đức Mẹ (xin đứng theo cộng đoàn)

-1g00 trưa: Cung nghinh thánh tượng Ðức Mẹ và linh hài các thánh tử đạo Việt Nam.

-2g00 chiều: Thánh lễ Đồng Tế tại Hang Đá Lộ Đức

-3g00 chiều: Picnic và sinh hoạt cộng đồng.

-5g00 chiều: Thu dọn vệ sinh, giải tán.

 Tưởng cũng nên biết lần 4 là từ khi có cuộc hành hương Miền, người ta chưa bao giờ thấy Miền mời vị giám mục hay linh mục nào bên ngoài Miền đến chủ tế hoặc giảng thuyết.

 Tưởng cũng nên biết lần 5 là chủ trương của hàng linh mục Miền từ đầu là tránh những hình thức ‘khoe-phô-diễn đạo’ nghĩa là khoe khoang đạo, phô trương đạo và trình diễn đạo trong ngày hành hương.

 Một số nhận xét về ngày hành hương năm 2023

 Từ 10:45 sáng những xe tới lối vào Đền hành hương không được vào bãi đậu xe của Đền hành hương, nhưng được hướng dẫn lên đậu tại Đại Chủng Viện Đại Học Mount Saint Mary. Từ đây có xe buýt chở xuống Đền hành hương.  Những người không muốn đợi đi xe buýt thì chọn đi bộ lên lối tắt. Có hai đường bộ đi lên Đền Đức Mẹ. Một đường có trải xi măng. Bước lên vài bậc thì có thể đi bộ chừng năm sáu bước mà không có bậc, rồi lại bước lên mấy bậc, rồi đi bộ năm sáu bước. Cứ thế cho tới nhà nguyện của Đền hành hương. Đường này có những quãng có tay vịn bằng sắt.

 Còn một đường lên dốc khác từ Đại học Chủng việc lên Đền hành hương. Đây là  đường mòn mà người ta chôn những tảng đá trên đường cho nhô lên khỏi mặt đất một phần, để người đi bộ bước lên tảng đá làm điểm tựa cho khỏi trụt xuống. Hôm nay thấy có hai người đàn ông và một linh mục  bước lên đường mòn đất này thay vì đi bộ trên đường có bậc trải xi măng. Có nhửng lúc linh mục này leo không nổi phải nhờ một ông dìu lên. Thấy vóc dáng ông coi bộ gầy, linh mục hỏi sao ông khoẻ thế? Ông trả lời trước có tập những khoá leo núi. Cuối cùng  nhóm bộ ba cũng lên được đến vườn dưới thung lũng của Đền Đước Mẹ. Ghé vào trước lều của người coi Đền hành hương  trước đây, nghỉ chút xiú. Khi Ban giám đốc Đền hành hương Núi Đức Mẹ Lộ Đức tân trang Đền Núi Đức Mẹ, họ không phá lều này, nhưng chừa lại để làm kỉ niệm. 

 Đứng ở hè túp lều nhìn sang một bên thấy có nhóm người đang ngồi trên 5, 6 bàn kê trên nền xi măng nói chuyện. Linh mục hỏi sao các ông bà tìm được địa điểm này khôn thế. Một trong nhóm đem tặng linh mục một ổ bánh mì có nhân chả và những thứ khác như dưa leo, dưa chua, ngò, ớt xanh và chai nước. Bỏ đồ ăn thức uống vào tuí xách tay, linh mục nói lời cám ơn và đi tiếp lên sân quảng trường Đền Hành Hương quan sát.

 Đi vòng quang đường kiệu để quan sát, thấy có những người hành hương thuộc những sắc tộc khác nhau đi qua lại, hoặc đang cầu  nguyện trước những ảnh tượng ông thánh nọ, bà thánh kia. Có những người đang lấy nước suối. Có mấy người đang cầu nguyện trong nhà nguyện nhỏ xíu có Mình Thánh Chúa ngự trước Núi Đức Mẹ. Đi tiếp lên bàn thờ núi Đức Mẹ thấy có hai người đang ghi dấu gì ở vách núi Đức Mẹ, mấy người khác đang thắp nến.

 Đi xuống, chào thăm những ông bà đang ngồi ở mấy hàng ghế gần bàn thờ nhất. Một số ông bà không có bóng cây che nắng phải dùng dù che đầu. Nhìn lên khu hàng ghế của cộng đồng khi dự lễ thấy người ngồi cầu nguyện dưới bóng cây đã chiếm cả nửa số hàng ghế rồi, chỉ còn nửa hàng ghế trống và một số ca viên đang sửa soạn âm thanh và tập dượt. Ra lại quảng trường,  xuống nhà nguyện lớn thấy có những giáo dân đang xưng tội, linh mục đó đi lên đầu hè bên ngoài nhà nguyện giúp giải tội tiếp.

 Lúc 12 giờ trưa thấy có lễ của đoàn ngưòi sắc tộc nào đó trong nhà nguyện lớn. Người ta thấy giáo dân Việt bước ra khỏi nhà nguyện đễ nhường chỗ cho họ.

 Nhớ lại những năm về trước, Cộng Đồng Miền đã thương lượng với Đền Hành Hương chỉ dành khu giàn ghế trước núi Đức Mẹ và nhà nguyện lớn dưới thung lũng cho Miền, nghĩa là không có tổ chức hành hương nào khác được xếp đặt đến hành hương tại đây vào ngày giờ đó, trừ ra cá nhân khách hành hương có thể đến. Việc giàn xếp như vậy là để cho bãi đậu xe khỏi quá tải và để tránh bầu khí quá ồn ào chen chúc vì quảng trường ở tháp chuông Núi Đức Mẹ không lớn đủ cho hai tổ chức hành hương vào cùng ngày giờ. Hạn chế như vậy còn để đề phòng khi trời mưa. Có năm Giáo xứ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam Hành hương Núi  Đức Mẹ Lộ Đức vào ngày trời mưa, không dâng lễ ngoài trời trước núi Đức Mẹ được, thì đã  dâng lễ trong nhà nguyện lớn dưới thung lũng.

 Tới 1:20 thấy trên bục sân khấu di động ca đoàn vẫn còn hát xướng. Coi bộ bục sân khấu từ nhà mang lên ráp lại mà thấy vừa cao, lại vừa rộng, có vẻ thích hợp cho buổi trình diễn. Người ta thấy có bốn năm ‘nhiếp ảnh viên’ đang nhắm máy hình có vẻ xịn với ống kính dài vào sân khấu để thu hình như buổi văn nghệ. Mục đích Giờ Thánh Ca “Luôn gọi Tên Mẹ” như thấy được in trong tập phụng vụ hành hương Miền 2023 là để giúp người hành hương “chuẩn bị tinh thần cho ngày hành hương sốt sắng.

 Tuy nhiên lúc này thì quãng một nửa số người đi hành hương đã ngồi ở những hàng ghế băng trước núi Đức Mẹ, đợi tới giờ dự lễ rồi, nên không thấy và không nghe đươc giờ thánh ca “luôn gọi tên Mẹ”. Còn những người đứng ở quảng trường Đài Đức Mẹ nơi diễn giờ Thánh Ca, thì nhiều người thuộc những sắc tộc khác, không hiểu gì. Những người còn lại là người trong Miền đi hành hương thì có thực sự tham dự vào Giờ Thánh Ca với tâm tình cầu nguyện hay họ đứng nói chuyện riêng, hay đứng nhìn quan sát xung quanh quảng trường. Như vậy không biết còn được bao nhiêu người thực sự tham dự vào những lời ca hát để giúp họ “chuẩn bị tinh thần cho ngày hành hương sốt sắng”. Cứ nhìn vào thế đứng của họ với ánh mắt và cử chỉ của họ, để thẩm định xem họ có tham dự tích cực vào giờ Thánh Ca hay không? Vậy thì làm sao để Giờ Thánh Ca có thể giúp người đi hành hương chuẩn bị tinh thần cho ngày hành hương sốt sắng? Khi người hát đứng trong tư thế cầu nguyện cùng với diện mạo, điệu bộ và cử chỉ cầu nguyện, hát với tâm tình cầu nguyện, trong khung cảnh và bầu khí cầu nguyện, thì người đi hành hương với mục đích để cầu nguyện, mới muốn nghe và mới cảm nghiệm được tinh thần cầu nguyện.

 

 Hôm nay trời nắng đẹp, nhưng không nóng quá, nhiệt độ ban trưa là 76 độ F, mà thấy nhiều người đi hành hương: giáo dân cũng như linh mục và nữ tu dùng dù che nắng. Trong thánh lễ đồng tế có tân linh mục Lê Thành Phong làm chủ tế. Theo chương trình thì tân linh mục Vũ Tĩnh thuyết giảng, nhưng vắng mặt, nên Linh mục Trịnh Minh Quân, Chủ tịch Miền, chia sẻ vắn tắt về lòng mến Mẹ Lavang được tăng triển khi cầu nguyện trước tượng Mẹ La vang để trên bàn viết trong văn phòng.

 Ngày hành hương năm nay đông đảo vì có thêm những nhóm hành hương của những sắc tộc khác. Quảng trường hành hương lại không lớn đủ cho người hành hương đi qua lại thoải mái. Khi tân trang Đền hành hương, Ban giám đốc Đền hành hương lại cho xây nhà bán tượng ảnh và sách đạo ngay ở phần đầu quảng trường hành hương thay vì cho xây lùi vào khu lùm cây hay xây ở cuối quảng trường hành hương. Vì thế người đi hành hương vào xem hay mua tượng ảnh, sách đạo ngay ở lối vào quảng trường khiến cho bầu khí có vẻ ồn ào. Khi xe buýt đưa khách vào, rồi quẹo vòng chữ U ra ngay tại đó, khiến cho khách hành hương qua lại phải dè dặt.

Mở coi 3 album hình ảnh hành hương Miền Đông HK 2023 do Thảo Lê

https://flic.kr/s/aHBqjATpFC

 Phải nói là Đền hành hương Núi Đức Mẹ Lộ Đức được phát triển về cơ sở cũng như số người đến hành hương là nhờ có Cộng Đồng Công Giáo Việt Nam Miền Đông Hoa Kì đến hành hương tại đây từ năm 1980 và nhờ Giáo xứ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam cũng đến hành hương tại đây vào cuối Tháng Năm trong vòng hơn chục năm bắt đầu vào khoảng năm

 

Trong ngày hành hương Miền Đông Hoa Kì năm nay, thấy có những việc không ăn khớp vì những việc phân công trong ngày hành hương do Chủ Tịch giáo dân gửi ra trước ngày hành hương khác việc phân công  trong tập phụng vụ hành hương, mà giáo dân chỉ thấy được trước lễ. Những việc phân công trong ngày hành hương do Chủ tịch giáo dân Miền gửi ra qua điện thư cũng chỉ đến được một số nhỏ vì có những giáo xứ và cộng đoàn chưa bầu được chủ tịch mới và ban chấp hành mới. Có lẽ vì thế mà thấy ở phần lời nguyện giáo dân, có những người đọc 2, 3 lời nguyện thay vì mỗi người của giáo xứ hay cộng đoàn chỉ đọc một lời nguyện.

 Vào năm 2022 vì chưa hết đại dịch, nên Ban chấp hành linh mục Miền không tổ chức được buổi họp hàng năm để bàn thảo về ngày hành hương Miền và để bầu lại ban chấp hành mới của linh mục Miền. Cuối cùng một số linh mục Miền đề nghị trên điện thư cho gia hạn nhiệm kì cho Ban Chấp hành linh mục Miền. Do đó mới tái lập lại được ngày hành hương Miền năm 2022. Còn Ban chấp hành giáo dân Miền cũng không tổ chức được buổi họp năm 2022 để bàn về ngày hành hương nên quyết định dùng lại chương trình như ngày hành hương năm 2019. Vậy mà thấy những diễn tiến của ngày hành hương có vẻ ăn khớp hơn vì lặp lại chương trình phân công của ngày hành hương năm 2019.

 Mùa Đại dịch Covid-19 đã tạm chấp dứt, nên mỗi buổi họp hành năm trước ngày hành hương Miền của linh mục Miền cũng như buổi họp của Ban Chấp hành giáo dân Miền cần bàn thảo về ngày hành hương năm trước để rút ưu khuyết điểm cho việc cải tiến trong ngày hành hương năm sau. Buổi họp này cũng là dịp để phân công và cập nhât hoá danh tính và số diện thoại và điện thư của các linh mục cũng như viên chức trong mỗi giáo xứ và cộng đoàn để gửi về cho văn phòng Chủ Tịch giáo dân Miền để khi thư từ gửi ra về ngày hành hương kế tiếp, thì nhiều viên chức giáo dân mỗi giáo xứ/cộng đoàn đều nhận được cùng một chương trình phân công ngày hành hương.

 Năm tới, ngày hành hương Miền sẽ được tổ chức vào ngày 31 Tháng 8, 2024.

 Gia Bảo