9 tháng 12 2022. Mùa World Cup là một trong những nguyên nhân dẫn đến các tệ nạn xã hội ở Việt Nam. Trong đó nổi bật là nạn cá độ đá banh và hoạt động của tín dụng đen để phục vụ con bạc chơi cá độ từ những trận đá banh được truyền hình trực tiếp.

Quán cà phê truyền hình trực tiếp trận đá banh giữa đội Úc và đội Argentina vào lúc 2 giờ sáng ở Quận 3, TP HCM. NGUỒN HÌNH ẢNH,TIDOO NGUYEN

Vòng chung kết World Cup 2022 tại Qatar đã khai mạc vào ngày 20/11/2022 và sẽ kết thúc vào ngày 18/12/2022.

Hơn hai tuần qua cả thế giới sục sôi theo dõi truyền hình trực tiếp những trận đấu trong vòng đấu loại trực tiếp của các đội thuộc 8 bảng, vòng 16 đội, và bắt đầu vào vòng tứ kết vào ngày 9/12.

Đây cũng là khoảng thời gian hào hứng của người hâm mộ đá banh trên toàn thế giới.

Chuyện nhiều thanh niên nam, dân công sở thức qua đêm xem bóng đá rồi ngày hôm sau mệt mỏi chẳng làm gì đã được nói đến nhiều.

Nhưng mấy tuần này còn là mùa cá độ đá banh của những con bạc, đường dây tín dụng đen, và các tệ nạn xã hội khác tại Việt Nam.

Nếu Google với từ khóa “tự tử và án mạng mùa World Cup 2022” bằng tiếng Việt, bạn thấy có ngay hơn 14 triệu kết quả được tìm thấy.

Báo chí đã đưa tin nhiều về các vụ con bạc tự tử vì thua cá độ đá banh, thua độ nên dùng hung khí cướp tài sản, đùa giỡn về tình trạng “nhảy cầu” và “cầm sổ đỏ” tràn ngập trên mạng xã hội…Nạn nhân “nhảy cầu” hay tự tử vì thua độ đá banh đều là đàn ông độ tuổi trên 30 – dưới 40, lứa tuổi sung sức nhất của lực lượng lao động.

Những hàng quán cũng nhân cơ hội này mở cửa phục vụ người xem World Cup suốt đêm, gây ồn ào mất trật tự mà người dân không dám kêu.

Quán nhậu phục vụ thâu đêm suốt sáng cho người Việt và lẫn người nước ngoài đến xem truyền hình trực tiếp các trận đá tranh giải World Cup 2022 là cảnh ở nhiều quận của thành phố. Và người ta phải quen đi.

Nhưng ở đây tôi muốn tìm hiểu vì sao World Cup lại là dịp nạn cá độ ở VN tăng lên.

Cá độ đổi đời hay sẽ tàn đời?

Các mẫu tờ rơi cho vay xuất hiện đầy mùa World Cup. NGUỒN HÌNH ẢNH,TIDOO NGUYEN

Ta thấy hiện ở Việt Nam chưa có doanh nghiệp nào đủ điều kiện để kinh doanh cá cược thể thao.

Nếu có thì mức đặt cược tối thiểu của con bạc là 10.000 đồng/lần và tối đa 1.000.000 đồng/ngày/trận được đặt cược (Nghị định 06/2017/NĐ-CP).

Do đó, con bạc muốn cá độ đá banh trong mùa World Cup thường thông qua các đường dây cá độ đá banh hoạt động trái phép qua mạng.

Thu nhập bình quân của người lao động ở Việt Nam trong 9 tháng đầu năm 2022 là 6,7 triệu đồng/tháng (khoảng 250 USD) như trang Kinh Tế và Dự Báo đưa tin.

Với thu nhập ít ỏi, đa số dân Việt Nam chỉ tồn tại để tiếp tục tham gia vào lực lượng lao động mà không phải sống đúng nghĩa. Vì sống đúng nghĩa thì phải có sự cân bằng cuộc sống, đó là nghỉ ngơi và hưởng thụ để phục hồi sức lao động.

Khi người dân có thu nhập thấp muốn được sống đúng nghĩa, muốn đổi đời nhanh thì đành làm liều để cá độ với số tiền cá cược có thể lên đến hàng trăm triệu đồng (vài chục ngàn USD).

Vì vậy, nếu con bạc thua lớn và không có khả năng trả nợ thì đi đến đường cùng là tự tử hay trốn đi biệt xứ. Ngay cả cơ hội tồn tại còn không có được thì làm gì có cơ hội đổi đời?

Cá độ đá banh với mục đích đổi đời có lẽ chỉ xảy ra ở Việt Nam.

Vì ở các nước phương Tây, theo lời kể của một anh bạn người Anh thì người hâm mộ đá banh chỉ bỏ ra một số tiền cá độ tượng trưng (15 Bảng Anh) để cá cược cho mỗi đội và thường người Anh sẽ “bắt độ” nhiều đội của nhiều trận đang diễn ra trong một lần cá cược với nhà cái.

Vì vậy, nếu người cá độ thua thì họ thua ít. Bởi vì họ thua ở trận này nhưng sẽ thắng ở trận khác. Họ thừa biết rõ là nhà cái luôn luôn thắng.

Tuy nhiên, niềm vui của họ là cùng bạn bè đến pub (quán rượu) vừa uống rượu vừa xem đá banh, vừa lướt mạng kiểm tra điểm số của các trận mà họ đã “bắt độ”.

Theo một bài mới đây trên Zing News, công an toàn quốc đã triệt phá 52 vụ tổ chức đánh bạc dưới hình thức cá độ đá banh, với số tiền giao dịch hàng chục ngàn tỷ đồng. Trong đó lớn nhất là đường dây cá độ ở TP.HCM và Đồng Nai với tổng số tiền giao dịch lên đến hơn 30 ngàn tỷ đồng (khoảng 1 tỷ 250 triệu USD).

Cũng theo bài báo này, 90% dân cá độ đá banh ở Việt Nam đều bị thua do phán đoán kém, nhưng lại có tâm lý gỡ gạc nên càng đánh càng thua.

Vậy mà người ta vẫn chơi, và vay tiền, vay cả tín dụng đen để chơi.

Mùa hoạt động của tín dụng đen

Các con bạc thường vay tiền để chơi cá độ hay trả nợ khi thua cá độ. Các đường dây tín dụng đen thừa cơ hội này cũng hoạt động rầm rộ nhắm vào con bạc cá độ, và ngay cả chi hoa hồng cho người giới thiệu.

Hoạt động của họ từ cho vay đến cầm cố tài sản. Các đường dây cho vay núp bóng dưới các tên gọi như là “hỗ trợ vay tiền”, “cho vay tiêu dùng”, “hỗ trợ vay vốn ngân hàng”, “cầm ô tô - xe máy – nhà đất – các loại tài sản có giá trị”.

Số tiền một lần cho vay từ 5 triệu (200 USD) đến 100 triệu đồng (4,000USD).

Người vay chỉ cần có căn cước công dân hay thậm chí là bằng lái xe, cà-vẹt xe, thẻ sinh viên mà không cần thế chấp. Một  điều kiện quá dễ cho con bạc vay tiền để cá độ đá banh và cũng quá dễ để dẫn đến đường cùng.

Còn đối với đường dây “cầm ô tô - xe máy”, điều kiện cầm cố là chấp nhận ngay cả “cà-vẹt không chính chủ”. Điều kiện này đã nhen nhóm tệ nạn cướp xe và cà-vẹt xe để đem đi cầm cố.

Và đây cũng là nỗi ám ảnh của những người mưu sinh và tài xế xe công nghệ hoạt động về đêm trong mùa World Cup.

Có cảnh báo nhưng rồi sự việc vẫn xảy ra

Tôi thẫy chỉ trên một khoảng đường chừng 3 cây số ở Quận 1, những tờ rơi cho vay và cầm cố nằm vất vưởng trên các vỉa hè.

Có những tờ rơi cũ đã bị nước mưa làm nhàu nát, có những tờ rơi mới xuất hiện nên còn nguyên vẹn. Tuyên truyền của nhà nước không rõ có thấm vào đâu hay không?

Trong mùa World Cup, những cầu thủ có nhiệm vụ đá trái banh vào lưới đối phương. Họ đem lại niềm vui, nỗi buồn cho hàng triệu người mê đá banh trên toàn cầu.

Nhưng ở Việt Nam, xem World Cup mà còn thêm cá độ thì sự nghèo khổ ở đất nước này cùng máu mê cờ bạc có thể “đá” người dân vào đường cùng trong cuộc sống!

Tác giả,Tidoo Nguyễn

Gửi cho BBC từ TP HCM

Bài thể hiện quan điểm riêng của tác giả, hiện sống tại Sài Gòn.