Đậu Đại học, trong niềm vui ngất ngây sau 12 năm đèn sách, ta vác balô lên thành phố, để lại sau lưng làng quê bình yên, và chính thức trở thành… “người Sài Gòn”. Trái tim 18 tuổi trẻ trung không khỏi háo hức trước những điều mới lạ của cuộc sống sinh viên, trước khát khao tìm kiếm thành công. Nhưng cũng mau chóng thất vọng, chán nản vì những va vấp giữa đời thường khi ra khỏi tổ ấm quen thuộc, xa khỏi vòng tay che chở của mẹ cha, để tự bước đi trên đôi chân bé nhỏ của mình.

Nhìn mấy đứa dân Sài Gòn “thứ thiệt” mà mình thấy thèm! Tụi nó chạy xe ro ro, băng qua đường cái rẹt, chẳng nhút nhát rụt rè e sợ như ta. Ở quê đất rộng người thưa, xe cộ chạy trong đường làng thong dong thoải mái, còn ở trên này, dù chạy xe đã “điêu luyện” nhưng ta vẫn lo lắng, hồi hộp khi rong ruổi trên những con đường đông nghẹt người và xe. Sau nhiều lần bị những người đi đường cự nự vì chạy xe không đúng “luật Sài Gòn”, ta đã biết rút kinh nghiệm và tìm ra “luật chơi”, là “cứ từ từ” chạy nhịp nhàng với mọi người bên ta. Hóa ra là, thành công trong quá khứ không bảo đảm cho thành công ở hiện tại. Nhưng một khi đã từng thất bại trong hiện tại, ta sẽ ít gặp lại nó ở tương lai.

Sống xa nhà, đối diện với nhiều khó khăn và những toan tính của cuộc sống, ta thường phải tự mình giải quyết mọi thứ. Và thế là, những trầy trật, va vấp ấy lại khiến ta trưởng thành hơn. Đã có lúc dường như những lý tưởng tốt đẹp bị lối sống thực dụng làm cho nghẹt thở, và nhịp sống hối hả cuốn phăng nó đi, khiến ta cứ lao đi tìm kiếm thành công trong cái ngông nghênh, tự mãn và kém hiểu biết của tuổi trẻ. Ai bị làm sao, ta cũng mặc kệ, ta đang sống theo “chủ nghĩa Mackeno” (mặc kệ nó), ta lo cho thành công của ta trước vì nghĩ rằng: “Sống chết mặc bây, thằng này phải sống”. Thế rồi, đùng một cái, nhà trọ trục trặc, ta chuyển nhà, mất luôn việc làm thêm! Gánh nặng kinh tế làm ta chẳng còn tâm trí đâu mà học hành. Kết quả học tập giảm sút trông thấy, kéo theo sự tự tin của ta cũng tụt dốc không phanh, bởi vì ta đang thất bại!!!

Những đêm nằm quay mặt vô góc tường phòng trọ, lắng nghe những giọt nước mắt rơi lả tả xuống gối, ta gặm nhấm nỗi nhớ nhà da diết, và nỗi buồn của sự thất bại cứ dâng lên cuồn cuộn, bỗng ta thấy thương bản thân mình đến lạ lùng… Trước đây, ta túy lúy trong men say thành công, thao thao bất tuyệt về thành quả vàng son, ta mặc kệ cho gia đình cảnh báo về lòng kiêu hãnh, ta làm ngơ trước những cái nhíu mày khó chịu của người xung quanh, ta phớt lờ trước sự xa cách của bạn bè. Lúc ấy, ta có được thành công nhưng lại kém hạnh phúc.

Bây giờ, thất bại dạy cho ta bài học khiêm nhường, khi biết im lặng lắng nghe và không còn nói như sáo về bản thân nữa. Thất bại cho ta biết ai là người yêu thương ta thật, khi được nghe cả nhà ở quê an ủi và chọc ghẹo cho ta khuây khỏa, khi mấy đứa bạn thân chẳng nói gì với ta nhưng ngồi im lặng bên ta cả tiếng đồng hồ ở ghế đá công viên, để ta biết rằng mình vẫn còn những bạn đồng hành… Thất bại cho ta những đêm suy nghĩ để thấy tội nghiệp bản thân, từ đó biết yêu thương tha nhân hơn, biết cúi đầu ngậm ngùi vì những lần vô tâm, vô ý để rồi từ đây biết học cách cạnh tranh trong chân thành…

Ta nên người từ những lời la mắng, phê bình, góp ý của ba mẹ và người thân, chứ không phải từ những lời ngon ngọt của người đời, dù ta vẫn thích lời lẽ êm dịu hơn, bởi nó ve vuốt tính tự ái của ta. Ta tung tăng khắp đường phố Sài Gòn hôm nay, và biết đâu, ta lại bay nhảy khắp nơi trên thế giới vào ngày mai, là vì ba mẹ đã dám để ta giật mình một chút khi nới lỏng vòng tay lúc ta tập đi, không la rầy ta vì đầu gối chảy máu khi ta tập xe đạp, và vui vẻ ăn nồi cháo mà lúc đầu ta dự tính là sẽ nấu cơm trong lần vào bếp đầu tiên… Ta đã dần dần trưởng thành không phải do thành công mà là nhờ thất bại. Ta bỗng nhớ lại câu ngạn ngữ đã thuộc lòng từ tấm bé:“Thất bại là mẹ thành công”.

Thất bại là cơn mưa đem lại cho ta chiếc cầu vồng, là cái cay đắng giúp ta cảm nếm sự dịu ngọt của bài học yêu thương, và là nấc thang khiến ta có thể không cá tính như ta muốn nhưng trở nên bản lĩnh hơn ta tưởng.Vâng, trong Chương trình Chuyên đề số 152, lời Thạc sĩ Trần Đình Dũng quả quyết thật không sai: “Thành công trong quá khứ, chưa chắc sẽ thành công trong tương lai. Nhưng thất bại trong quá khứ và học hỏi từ thất bại, ta sẽ có hy vọng đạt được thành công lớn”.

Nhật Lam