Hiện nay, những vấn đề đáng lo ngại ở trẻ ngày càng gia tăng. Đồng thời, khoảng cách giữa cha mẹ và con cái cũng đang báo động. Đâu là nguyên nhân của những vấn đề này? Và giải pháp nào giúp cải thiện những trở ngại đó?

Vào lúc 14g30 thứ Bảy ngày 25/05/2013, hơn 100 khán giả của Chương Trình Chuyên đề Giáo Dục cùng giao lưu với Thạc sĩ Phạm Thị Thúy qua đề tài “Nghệ Thuật Dạy Con” tại TTMV TGP Sài Gòn.

Khởi đầu buổi chia sẻ, diễn giả mời mọi người cùng hát và làm cử điệu bài “Cả nhà yêu thương nhau”.

Tiếp đến, bầu không khí nóng dần lên khi mọi người cùng điểm lại:

Những vấn đề đáng lo ở trẻ hiện nay:

1. Hiện tượng bạo lực học đường gia tăng: 10.300.000 là kết quả sau 0.22 giây mà Google thống kê được với từ khóa “Bạo lực học đường”. Một số thông tin mới cập nhật cho biết:

a.Một HS lớp 7 bị đánh hội đồng đến nôn ói vì "khó ưa"

b. Nổ scandal mới ở trường có nữ sinh bị đánh vì... xinh

c. Mắc tội' xinh, học giỏi, nữ sinh bị bạn đánh ngất xỉu

d. Nữ sinh cấp cứu vì bị đánh hội đồng ngay trong lớp

e. Kinh hãi clip nữ sinh đánh bạn dã man hơn vụ Quỳnh Anh

(Nguồn tin trên trang báo VTC)

2. Trẻ buồn chán:

PGS. TS Vũ Mạnh Lợi cho hay: Trong 5 năm (1995 -2010), tỷ lệ thanh thiếu niên trải qua cảm giác buồn chán đã tăng lên, từ 32% đến 73%. Và hiện nay, con số này còn đáng ngại hơn nữa.

3. Nói dối:

Hội thảo “Giáo dục đạo đức cho học sinh, sinh viên ở nước ta hiện nay - Thực trạng và Giải pháp” do Hội Khoa học Tâm lý - Giáo dục Việt Nam tổ chức tại Đồng Nai (8/2008) cho biết: Học sinh-sinh viên: tỷ lệ quay cóp, có tới 8% học sinh tiểu học đã biết... quay cóp. Con số này lên đến bậc THCS đã nhảy vọt thành 55%, THPT là 60%, và đến bậc ĐH, CĐ đã thành 69%.

Bậc Tiểu học, đã có tới 22% “sinh viên đại học chữ to” biết... nói dối cha mẹ, còn ở bậc THCS và THPT thì có tới 50% và 64% học sinh “lừa cha dối mẹ”, ở bậc ĐH, CĐ có đến hơn 80% sinh viên sẵn sàng nói dối để qua mặt phụ huynh.

4.  Bất hiếu:

Chấn động vụ con trai đổ nước sôi lên mẹ già 83 tuổi tại Quảng Trạch, Quảng Bình (Theo báo Pháp Luật Việt Nam).

Mẹ liệt sỹ 96 tuổi bị con trai hành hạ dã man, Mỹ Đức – Hà Nội (Theo Tuổi Trẻ Thủ Đô).

5. Nghiện Game: Hơn 10 triệu người Việt Nam hiện nay sử dụng Internet để chat và chơi game online.

6. Những khoảng cách mới giữa cha mẹ và con cái:

a. Khoảng cách tâm lý lứa tuổi

b. Khoảng cách về kiến thức trong chương trình giáo dục phổ thông

c. Khoảng cách về công nghệ thông tin: internet, điện thoại di động

7. Đường phố ngày càng nhiều trẻ lang thang: Trích Hồi ký Tâm si-đa, vượt lên cái chết, tác giả Trương Thị Hồng Tâm cho biết có 5 nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên:

a. Cha mẹ nuông chiều con quá mức

b. Cha mẹ lo làm giàu và cho con xài tiền quá sớm

c. Cha mẹ có cuộc sống buông thả

d. Cha mẹ hành nghề bất chính

e. Cha mẹ ly hôn.

Vậy, phải chăng câu thành ngữ sau đây đang trở nên đúng đắn:

“Con hư tại mẹ tại cha,

Cháu hư là tại cả bà lẫn ông.”

Vai trò của cha mẹ

1. Con trẻ mong muốn gì ở cha mẹ?

2. Cha mẹ phải làm gì để dạy con nên người?

Chỉ với 2 câu hỏi thôi nhưng dường như cả khán phòng đã tìm ra mấu chốt của vấn đề: Cha mẹ có vai trò hết sức quan trọng trong việc dạy dỗ con cái nên người. Có rất nhiều ý kiến khác nhau nhưng chúng bổ sung cho nhau rất chặt chẽ.

Đứng về phía người con, phần đông ý kiến nêu lên: Con cái rất cần được cha mẹ yêu thương, thông cảm, tin tưởng và dành thời gian cho con.

Về phía cha mẹ, đa số khán phòng đều nhận khuyết điểm là chưa chu toàn bổn phận và trách nhiệm của mình. Nhưng có thể thấy, việc đến tham dự chuyên đề “Nghệ thuật dạy con” đã là một nỗ lực rất đáng trân trọng của bậc làm cha, làm mẹ trong việc giáo dục con cái.

Và nỗ lực ấy sẽ được bù đắp với những phương pháp bổ trợ.

Những phương pháp bổ trợ:

+ 5 nguyên tắc giáo dục con cái:

1. Tôn trọng con: Dạy con là một nghệ thuật vì mỗi người con là một cá thể, một nhân vị độc nhất vô nhị trên cõi đời này. Do đó, sự tôn trọng đúng mức luôn đòi hỏi cha mẹ phải nỗ lực không ngừng.

2. Yêu con đúng cách: Giáo dục mọi người là tạo cho họ có khả năng đối phó trong mọi hoàn cảnh. (John G.Hibben )

3. Dành thời gian cho con: Áp lực của cuộc sống luôn đòi hỏi cha mẹ phải trở thành những nhà quản lý thời gian một cách khéo léo. Có như thế, hạnh phúc gia đình mới duy trì và bền vững được. Đây quả là một thách đố với cha mẹ trong thời đại này.

4. Làm gương tốt: Mẫu gương của cha mẹ trong đời sống thường ngày là lời chứng quan trọng nhất mà con cái muốn nhận được.

5. Cho con một tổ ấm yêu thương:

-“Hãy thích những gì trẻ thích rồi trẻ sẽ thích những gì mình muốn” (Don Bosco).

-  Cho con cách sống:

Nếu sống trong cãi cọ

Con sẽ học lời hư

Và rất hay cãi lại

Con bắt chước thôi mà

Nếu sống trong bạo lực

Con ngược ngạo theo ngay

Mới hay mầm thù nghịch

Dễ gieo lòng thơ ngây

Nếu hay bị chê cười

Con tự ti nhút nhát

Ngày mai lớn lên rồi

Sao tự tin làm việc

Nếu nặng lời nhục mạ

Con mặc cảm lỗi lầm

Điều hay dở khó phân

Dễ sa đường lầm lạc

Nếu cho con khoan dung

Con học lòng kiên nhẫn

Cho con lời khích lệ

Con thêm phần tự tin

Một lời khen đúng lúc

Con thấy mình lớn hơn

Luôn nói lời ngay thẳng

Con học sự liêm trinh

Che chở bởi yêu thương

Giúp con lòng nhân hậu

Tập cho con khuôn phép

Con tự chủ bản thân

Lòng tin và thương mến

Sẽ cho con mọi điều

Thiên chức làm cha mẹ: Ơn gọi và sứ mạng.

Bất cứ một công việc nào cũng cần phải có lòng đam mê, kiến thức và những kỹ năng cần thiết để thành công. Việc làm cha làm mẹ cũng vậy. Ngoài tình yêu thương, các bậc làm cha mẹ cần phải trau dồi những kiến thức và những kỹ năng cần thiết nhằm đáp ứng những nhu cầu ngày càng cao của con cái trong thời đại mới.

Bên cạnh đó, không thể phủ nhận sự quan phòng của Ơn Trên luôn là một đặc ân tuyệt vời dành cho những ai biết trông cậy và tín thác.

Thật vậy, giáo dục con cái không chỉ là ơn gọi mà còn là sứ mạng của các bậc cha mẹ:

“Mẹ nuôi con bấy lâu rồi,

Nuôi con khôn lớn thành người mới nghe.”

Vâng, có thể nói công ơn trời biển của cha mẹ làm sao kể siết:

“Đi khắp thế gian không đâu tốt bằng mẹ,

Gian khổ cuộc đời không nặng gánh bằng cha.”

Nhưng phần thưởng lớn lao trong lúc tuổi già, sẽ dành cho những bậc cha mẹ nào biết quan tâm giáo dục con cái:

“Người trồng cây hạnh người chơi,

Ta trồng cây đức để đời về sau.”

Buổi chia sẻ kết thúc trong sự tiếc nuối của nhiều người bởi còn rất nhiều những tâm tình, những thao thức của các bậc phụ huynh chưa thổ lộ hết.

Nguyện chúc cho tất cả những ai đang lãnh nhận thiên chức cao quý này, và cả những ai sắp lãnh nhận, gặt hái được nhiều thành công và hạnh phúc để tổ ấm yêu thương của gia đình luôn là điểm tựa vững chắc cho con cái thăng tiến trong thế giới hôm nay.

Phạm Thị Thuý tường trình

Thanh Phong tường thuật