Trước đây vào ngày 22/2/1991, Bộ Giáo Sĩ công bố Sắc Lệnh bằng tiếng La Tinh “Mos iugiter obtinuit” với tựa đề: “Về việc gộp nhiều ý lễ”, cấm chỉ các linh mục gộp nhiều ý lễ lại trong một lễ dâng, được Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolo II phê chuẩn. Sắc Lệnh cho phép giáo xứ hay linh mục nào nhận được nhiều ý lễ thì:

Được gộp nhiều ý lễ lại để cử hành trong một thánh lễ là hai lần trong một tuần.

Nay thấy vấn đề gộp nhiềy ý lễ xẩy ra nhiều lần trong một số giáo xứ. Có những giáo xứ cho gộp nhiều ý lễ lại để dâng trong một thánh lễ - không phải hai lần trong một tuần - nhưng trong cả 7 ngày một tuần và trong mọi thánh lễ của mỗi ngày.

Đọc tờ thông tin liên lạc hàng tuần của những giáo xứ bằng những ngôn ngữ khác nhau, người ta thấy chỉ ghi có một ý lễ cho mỗi thánh lễ. Nếu một ngày có 2 lễ thì giáo xứ chỉ ghi 2 ý lễ. Nếu một tuần có 20 lễ, thì giáo xứ chỉ ghi 20 ý lễ.

Một số giáo xứ khác lại ghi nhiều ý lễ được gộp lại để dâng trong môt thánh lễ trong tất cả mọi lễ trong tuần – có tuần hơn một trăm ý lễ, có tuần gần hai trăm ý lễ -, khiến người đọc có thể liên tưởng đến tội mại thánh (buôn thần bán thánh) trong việc dâng thánh lễ.

Do đó Thánh Bộ Giáo Sĩ cho công bố Sắc Lệnh mới (2025) bằng tiếng Ý: “Messe e intenzioni, un nuovo Decreto per maggiore trasparenza e correttezza”,  quy định về việc cử hành ý lễ gộp (ý lễ tập thể) trong một thánh lễ dâng với những quy định rõ ràng và điều kiện nghiêm ngặt.

Sắc lệnh mới được Đức Phanxicô phê chuẩn vào Chúa Nhật Lễ Lá 13/04/2025 và có hiệu lực vào Lễ Phục Sinh 20/04/2025.

Mục Vụ Văn Bút cho tóm gọn những quy định của Sắc Lệnh mới (2025) cho dễ hiểu như sau:

• Khuyến khích các linh mục cử hành thánh lễ theo ý chỉ của người xin lễ, đặc biệt là những người nghèo ngay cả khi không kèm bổng lễ theo Điều Luật 945 của Bộ Giáo Luật.
• Các giám mục giáo phận ấn định bổng lễ (tiền dâng cúng) cho mỗi ý lễ giáo dân xin và ấn định việc gộp ý lễ trong một lễ dâng.
• Linh mục có thể gộp nhiều ý lễ lại để dâng trong một thánh lễ, nhưng chỉ được giữ một bổng lễ cho một ý lễ theo Điều Luật 951.
• Các bổng lễ không bao giờ được coi là giao dịch thương mại cho cá nhân linh mục hoặc cho tập thể linh mục như kiểu “buôn thần bán thánh” theo Điều Luật 947 của Bộ Giáo Luật.
• Người xin lễ phải được thông báo rõ ràng và tự nguyện đồng ý về việc cử hành ý lễ gộp lại trong một thánh lễ.
• Linh mục không được giả định rằng người xin lễ đồng ý ‘ngầm’ về việc gộp ý lễ của họ với những ý lễ của người khác, để cử hành trong một thánh lễ dâng.
• Trường hợp không có sự đồng ý rõ ràng của người xin lễ về việc gộp ý lễ, thì luôn được coi là người xin lễ không đồng ý về việc gộp ý lễ lại để cử hành trong một lễ dâng.
• Cấm việc thay thế dâng thánh lễ theo ý chỉ của người xin, chỉ bằng lời cầu nguyện đơn giản cho họ trong buổi cửa hành phụng vụ.
• Hạn chế việc thường xuyên cử hành các ý lễ gộp (ý lễ tập thể).
• Các giám mục giáo phận cần hướng dẫn hàng linh mục và giáo dân hiểu biết về việc xin lễ, bổng lễ và việc dâng lễ theo ý chỉ của người xin và việc giữ sổ sách về bổng lễ và ý lễ: ý lễ nào đã dâng lễ cho người xin và ý lễ nào chưa dâng lễ cho ho theo Điều Luật 958.
• Các Giám mục giáo phận được khuyến khích chuyển các ý lễ không được cử hành hết trong giáo xứ, gồm bổng lễ cho mỗi ý lễ, đến những linh mục giáo xứ hoặc vùng truyền giáo có nhu cầu, nghĩa là thiếu ý lễ dâng theo Điều Luật 956.

Lưu ý về việc áp dụng thực hành cho một số điểm trong hai sắc lệnh:

Sắc Lệnh 1991: Cho phép gộp các ý lễ lại để dâng trong một thánh lễ hai lần một tuần.

Sắc Lệnh 2025: Hạn chế việc thường xuyên cử hành các ý lễ gộp (tập thể) trong một thánh lễ.

Sắc Lệnh 2025 không loại bỏ Sắc Lệnh 1991, nhưng là bổ túc cho Sắc Lệnh 1991. Cả hai Sắc Lệnh đều dựa trên 14 Điều Luật về ý lễ và bổng lễ từ Điều 945 đến Điều 958 của Bộ Giáo Luật.

Về ý lễ: Ý lễ được hiểu là xin lễ cầu cho: Linh hồn nọ, linh hồn kia, hoặc xin tạ ơn, xin bình an, xin ơn chữa lành, xin ơn tha tội, xin ơn sám hối, xin ơn trở lại sống đạo, xin ơn phục hồi đức tin, cũng có thể xin cầu cho người nọ người kia (còn sống), hoặc xin như ý.

Về bổng lễ: Bổng lễ là tiền dâng cúng cho mỗi ý lễ xin.

Được gộp bao nhiêu ý lễ để cử hành trong một lễ dâng ?

Bộ Giáo Sĩ không ấn định mỗi lễ được gộp chừng bao nhiêu ý lễ, mà để cho linh mục dâng lễ quyết định. Còn nếu có linh mục nào cho gộp cả trăm hay cả ngàn ý lễ lại để dâng trong một lễ, thì phải đặt dấu hỏi về trí phán đoán lành mạnh của linh mục dâng lễ.

Mỗi ý lễ xin dâng thường được ấn định là bao nhiêu tiền?.

Giả sử bổng lễ tại mỗi quốc gia là 10 đồng theo tiền tệ của quốc gia đó, mà người xin lễ kèm 20 đồng mà không nói rõ xin dâng mấy lễ, thì linh mục phải dâng 2 lễ theo ý chỉ của người xin; rồi cứ vậy mà nhân lên theo số tiền họ xin lễ theo Điều Luật 950.

Nếu người xin lễ kèm bổng lễ là 20 đồng, mà nói rõ chỉ xin một lễ, thì linh mục dâng cho họ một lễ.

Nếu người xin lễ kèm 20 đồng, mà không nói rõ xin mấy lễ và linh mục có lí do phỏng đoán khá vững chắc là người xin lễ có hảo ý cho phần dư như là phần quà, thì linh mục dâng cho họ một lễ cũng theo Điều luật 950.

Có thể liên quan đến người xin lễ, linh mục dâng lễ và quảng bá việc xin ý lễ không?

Nếu ghi cả tên người xin lễ vào sau ý lễ cầu nguyện cho linh hồn ông bà cha mẹ trong tờ thông tin liên lạc hằng tuần của giáo xứ, mà người giáo dân nghĩ rằng người xin lễ có lòng đạo đức và hiếu thảo với ông bà cha mẹ hơn người không xin lễ, thì phải đặt dấu hỏi về ý tưởng đó.

Nếu thấy có nhiều người xin linh mục nọ kia dâng lễ theo ý chỉ cũa họ, mà người giáo dân nghĩ rằng linh mục đó dâng lễ sốt sắng hơn những linh mục khác, nên mới có nhiều người xin lễ, thì cũng phảt đặt dấu hỏi về quan niệm như vậy.

Nếu có dòng tu nào quảng bá việc dâng lễ đời đời (Perpetual mass) cho người xin lễ, thì cũng phải đặt câu hỏi vì có mấy dòng tu Mĩ đã quảng bá như vậy. Thực tế thì không có gì bảo đảm là dòng tu nọ kia có thể dâng lễ đời đời cho người xin lễ.

Trường hợp này, người giáo dân vẫn có thể xin lễ dòng tu đó, nhưng không phải là lễ đời đời. Nếu dòng tu đó hết ơn kêu gọi làm linh mục, thì làm sao có thể dâng lễ đời đời cho người xin lễ?

Mục Vụ Văn Bút