BẮC NINH – Sáng hôm nay, thứ Bảy ngày 24 tháng 9 năm 2011, vào lúc 9 giờ tại Nhà thờ Giáo xứ Đại Lãm thuộc xã Tam Dị, huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang. Giáo xứ Đại Lãm còn có tên gọi dân gian là Kẻ Bâm, là quê hương của Đức cha Giuse Maria Nguyễn Quang Tuyến. Đức cha Cosma Hoàng văn Đạt, Giám mục Giáo phận Bắc Ninh chủ tế thánh lễ giỗ 5 năm của Đức cha Giuse Maria Nguyễn Quang Tuyến. Cùng đồng tế với Đức cha Cosma có 30 linh mục trong và ngoài giáo phận Bắc Ninh.

            Thánh lễ đồng tế được bắt đầu với nghi thức rước đoàn đồng tế tiến vào cung thánh. Ngay từ sáng sớm các chị em nữ tu dòng Đa Minh, tu hội Hiệp Nhất và hơn 1000 giáo dân trong giáo xứ và các giáo xứ lân cận trong hạt Bắc Giang đến hiệp dâng thánh lễ tạ ơn Chúa, cầu nguyện cho linh hồn Đức cha Giuse Maria. Trong số giáo dân tham dự thánh lễ hôm nay, cách riêng có toàn thể gia đình nội ngoại của Đức cha Giuse Maria Nguyễn Quang Tuyến về tham dự thánh lễ giỗ 5 năm của ngài.

Bà cố Anna Nguyễn thị Để năm nay 93 tuổi, bà cố vẫn minh mẫn, mái tóc trắng được chít khăn đen truyền thống của người phụ nữ Kinh Bắc xưa trong dáng người gầy nhỏ và vẫn tự đi lại, chỉ khi bước lên bậc cấp nhà thờ thì cần có người cho vịn cánh tay. Bà cố Anna ngồi ở hàng ghế thứ ba tính từ cung thánh, đôi mắt hiền của bà cố lúc lúc hướng nhìn sang di ảnh của Đức cha Giuse Maria và lặng thầm cầu nguyện trong lòng.

            Đức cha Giuse Maria Nguyễn Quang Tuyến sinh ngày 20.9.1945 tại giáo xứ Đại Lãm, giáo phận Bắc Ninh. Đức cha Giuse Maria Nguyễn Quang Tuyến là con thứ hai của ông bà Cố Giuse Nguyễn văn Tô và Anna Nguyễn thị Để. Gia đình của Đức cha có sáu anh chị em, bốn trai và hai gái. Ơn Chúa thương chọn Đức cha sống ơn gọi tu trì, các anh chị em khác lần lượt lập gia đình và có đông con cháu quây quần bên ông bà Cố. Giáo xứ Đại Lãm bây giờ đã có nhiều ơn gọi tu triều và tu dòng, có nhiều linh mục và nữ tu sống và làm việc tại nước ngoài như hai cha quê gốc xứ Đại Lãm đang ở Hoa Kỳ là cha Giuse Trần văn Chúc (chịu chức năm 1999), hiện đang phục vụ tại Nhà thờ Giáo xứ Đức Mẹ La Vang của tiểu bang Maryland và cha Giuse Nguyễn văn Nguyên (chịu chức năm 2002), hiện đang phục vụ tại Nhà thờ Giáo xứ Đức Mẹ Nữ Vương Việt Nam tại thành phố New Orleans, hạt Los Angeles, tiểu bang California. Đó là những niềm vui tạ ơn Thiên Chúa luôn mãi của mỗi người giáo dân giáo xứ Đại Lãm.

.           Trong bài giảng, Đức cha Cosma Hoàng văn Đạt chia sẻ với cộng đoàn: “Chúng ta hãy nghĩ đến Đức cha Giuse Maria. Ngài đã như hạt lúa gieo vào lòng đất. Ngài đã chấp nhận thối đi để sinh nhiều bông hạt. Hôm nay chúng ta cầu xin Chúa cho ngài được hưởng hạnh phúc muôn đời, và ngài đang ở bên Chúa, xin ngài cầu nguyện cho chúng ta. Mỗi người chúng ta, mỗi xứ mỗi họ của chúng ta, mỗi gia đình, mỗi hội đoàn và cả giáo phận chúng ta, giáo hội chúng ta cũng nên như là hạt lúa gieo vào lòng đất, chấp nhận thối đi như Chúa Giêsu để sinh nhiều bông hạt cho đời.”

            Kể từ sau năm 1960, Chủng viện Thánh Gioan Hà Nội phải tạm đóng cửa vì hoàn cảnh. Chủng viện Thánh Gioan Hà Nội là một chủng viện liên giáo phận với 198 chủng sinh thuộc hầu hết các giáo phận miền Bắc lúc bấy giờ. Cha giám đốc Phaolô Phạm Đình Tụng đã cùng các đấng hữu trách quyết định cho các chủng sinh về lại các giáo phận của mình. Cũng như các chủng sinh khác trong giáo phận Bắc Ninh, thầy Tuyến trở về quê làm nghề nông. Ngày 15.8.1963 Tòa thánh bổ nhiệm cha giám đốc Phaolô Phạm Đình Tụng làm Giám mục Tông tòa Giáo phận Bắc Ninh. Ngay trong năm sau, sau ngày có Đức giám mục của giáo phận, năm 1964,  trong âm thầm, thầy Tuyến và các thầy của giáo phận Bắc Ninh, đã được Đức Giám mục Phaolô Phạm Đình Tụng dạy thần học trong hơn mười năm ròng rã. Ngày 16.9.1974, Đức cha Phaolô Phạm Đình Tụng đã chuyền chức linh mục cho 7 thầy, đó là:

-        Thầy Giuse Trần Quang Vinh, sinh năm 1938. Hiện nay ngài đang làm Tổng Đại Diện Giáo phận Bắc Ninh, Quản hạt Tây Nam, Chính xứ hai xứ Vĩnh Yên và xứ Tam Đảo;

-        Thầy Giuse Nguyễn Huy Tảo, sinh năm 1942. Hiện nay ngài đang làm chính xứ Bắc Giang kiêm Quản hạt Bắc Giang;

-        Thầy Đaminh Nguyễn văn Kinh, sinh năm 1944. Hiện nay ngài đang làm Chính xứ giáo xứ Phong Cốc, kiêm Giám đốc Trung tâm Thánh Mẫu Từ Phong;

-        Thầy Giuse Trần Bá Hạnh, sinh năm 1945. Hiện nay ngài đang làm chính xứ Cẩm Giang;

-        Thầy Giuse Maria Nguyễn Quang Tuyến, sinh năm 1945. Ngày 25.1.1989, Tòa thánh bổ nhiệm làm Giám mục phó Giáo phận Bắc Ninh; ngày 23.4.1994, ngài trực tiếp coi sóc Giáo phận Bắc Ninh. Sau 32 năm làm linh mục và 17 năm làm giám mục, Thiên Chúa đã gọi ngài về với Chúa vào ngày 24.9.2006.

-        Thầy Giuse Nguyễn Đức Hiểu, sinh năm 1947. Hiện nay ngài đang làm Chính xứ Chính tòa Bắc Ninh và là Đại diện Nội vụ Tòa Giám mục Bắc Ninh, kiêm phụ trách Ơn gọi giáo phận;

-        Thầy Giuse Phạm Minh Hải, sinh năm 1950. Kể từ năm 1990, ngài ốm bệnh. Hiện giờ ngài đang sống cùng gia đình tại giáo xứ Thị Đáp Cầu.

            Năm năm qua và chắc chắn là hàng năm, các anh em linh mục cùng lớp truyền chức với Đức cha Giuse Maria Nguyễn Quang Tuyến vẫn nhớ về người anh em của mình trong tâm tình tri ân và lòng biết ơn Đức cha Giuse Maria. Như không cần lời hẹn với nhau – nếu không mắc bận công việc mục vụ – sẽ cùng về dâng lễ giỗ cho Đức cha Giuse Maria., có cha Tổng đại diện Giuse Trần Quang Vinh ở xa cả trăm km nhưng ngài đã hiện diện tại nhà xứ Đại Lãm từ trước giờ lễ hơn tiếng đồng hồ để có thêm thời giờ sang thăm Bà cố Anna Nguyễn thị Để, thân mẫu của Đức cha Giuse Maria. Trên đường vào nhà xứ Đại Lãm, chúng tôi gặp thấy cha Giuse Nguyễn Huy Tảo đi xe máy tay lái vẫn vững vàng và nhanh nhẹn như thanh niên!. Lễ giỗ 5 năm của Đức cha Giuse Maria hôm nay, trong số quí cha chịu chức cùng lớp với ngài có cha Huy Tảo và cha Giám đốc Trung tâm Thánh Mẫu Từ Phong Đaminh Nguyễn văn Kinh; vắng cha Tổng Đại Diện Giuse Trần Quang Vinh, cha xứ Chính tòa Bắc Ninh Giuse Nguyễn Đức Hiểu và cha xứ Cẩm Giang Giuse Trần Bá Hạnh; cha Giuse Phạm Minh Hải bị ốm mà không đến được.

     

                 

             Ngay sau thánh lễ, Đức cha Cosma Hoàng văn Đạt cùng đại diện quý cha trong giáo phận Bắc Ninh sang thăm bà Cố Anna Nguyễn thị Để. Ngài thăm hỏi sức khỏe bà Cố và các anh chị em của Đức cha Giuse Maria. Đức cha Cosma đã xin quý cha và toàn thể gia đình hướng về bàn thờ Chúa đọc kinh cho linh hồn Đức cha Giuse Maria.

            Đối với người Việt Nam nói chung và cách riêng là với người Công giáo Việt Nam, ngày giỗ mang nhiều ý nghĩa quan trọng. Trước tiên và thiêng liêng nhất là để thể hiện tấm lòng hiếu kính và tưởng nhớ tới ông bà cha mẹ, những người thân đã khuất. Trong ngày lễ giỗ Đức cha Giuse Maria Nguyễn Quang Tuyến, đoàn dân Chúa giáo phận Bắc Ninh và giáo xứ Đại Lãm tri ân ngài, tạ ơn Chúa vì theo như chia sẻ cuối lễ của Đức cha Cosma thì ngài mong mỗi người hãy tin tưởng Đức cha Giuse Maria Nguyễn Quang Tuyến trở về với Chúa thì ngài là sợi dây nối chúng ta với Thánh Giá của Chúa, và như thế, chúng ta không còn phải sợ hãi gì ở đời này.

Teresa Avila Phạm Thùy Chi